نور که باشد .شیشه هم که جور باشد چه ریز و چه درشت باکی نیست، همه جا انعکاس است و نورانیت .هر جور که خودت را به خوبان برسانی اگر بی بهره از اندک لیاقتی نباشی پله ای می شود برای مقرب شدنت .درگاه معرفت معصوم آنقدر دراز دامنه است که غلامی این درگاه هم برای خودش افتخار و تاج وتختی دارد.مرحوم شیخ عباس قمی درکتاب منتهی الامال در بیان احوالات امام ششم علیه السلام گریزی می زند به یکی از غلامان که مقام غلامی خود را سفت چسبید و رهایش نکرد ولو در عوض ثروتی هنگفت:

نقل است که حضرت امام جعفر صادق (ع) را غلامی بود که هرگاه آن حضرت سواره به مسجد می رفت آن غلام استر را نگاه می داشت تا آن جناب مراجعت کنند. اتفاقا در یکی از آن روزها که آن غلام بر در مسجد نشسته بود چند نفر مسافر از اهل خراسان پیدا شدند.یکی از آنها رو کردبه او گفت: ای غلام میل داری که از آقای خود حضرت صادق خواهش کنی که مرا بجای تو قرار دهد و من غلام او باشم و در عوض تمام مالم را به تو بدهم؟  غلام خدمت امام صادق (ع) رفت و گفتگویش با مرد خراسانی را عرضه داشت.حضرت فرمود:اگر تو بی میل شده ای در خدمت ما و ان مرد هم رغبت کرده به خدمت ما، قبول می کنیم او را و می فرستیم تورا.پس چون غلام آماده رفتن شد حضرت او را طلبیدند و فرمودند: به جهت طول خدمت تو به ما ابتدا تو را نصیحتی می کنم و بعد مختاری در کارخود و آن نصیحت اینست که چون روز قیامت شودحضرت رسول آویخته و چسبیده باشد به نورالله و امیرالمومنین آویخته باشد به رسولخدا و ائمه آویخته باشند به امیرالمومنین و شیعیان ما اویخته باشند به ما .پس داخل شوند در جایی که ما داخل شویم و وارد شوند انجا که ما وارد شویم.

چون غلام این را شنید عرض کرد من از خدمت شما جایی نمی روم و در خدمت شما خواهم بود و اختیار می کنم آخرت را به دنیا.

این غلامی تاجی است که به هرکس ندهندش.

اینکه هنوز آفتاب قد کشیده بود یا نه، سرو صدای بچه ها بلند شده بود یا نه ویا اینکه سوال کننده چه قصد وغرضی داشت هیچ کدام را نمی دانم فقط در همین حد بما خبر رسیده است که شخصی که باز اسمش را هم نمی دانیم از امام چهارم ما پرسید: کیف اصبحت یابن رسول الله ؟ ترجمه ملا لغتی و فرهنگستانی اش یعنی چگونه صبح کردی اما روح مطلب و ترجمه داش مشتی اش یعنی چه حال وخبر یابن رسول الله؟ جواب امام سجاد صریح و بی پرده و بس شنیدنی بود. حضرت فرمودند از خواب بیدار شدم در حالی که هشت طلبکار دارم. مردی که سوال کرد بعید نیست که شاید گوش دگری هم قرض کرده باشد برای شنیدن فهرست بلند طلبکاران ادمی. نتیجه پیغامبر خاتم این چنین ادامه داد که اولین طلبکار خود خداست که ازمن واجبات را می خواهد. طلبکار دوم نبی و پیامبر خداست که ازمن سنت راطلب می کند. طلبکار سوم عیال و خانواده انسان است که قوت و خورد و خوراک ( و یخچال سای بای ساد و ال ای دی سامسونگ و ...!!) را می طلبد. طلبکار چهارمی هم هست به نام نفس که از شما شهوت حرام را می خواهد . طلبکار پنجم   ( که البت خودش رقم درشتی است)  شیطان است که از شما تبعیت و فرمانبرداری می خواهد( صرفا جهت آتیش!!!). سطر ششم مخصوص رقیب و عتید است که از شما صداقت در عمل و کردار را می خواهند،طلبکار هفتم جناب ملک الموت است که از شما چیز زیادی نمی خواهد الا روح کمی بزرگتان را! و بلاخره طلبکار هشتم قبر دو متر و اندی شما است که جسد را می خواهد( کامل و ناقصش اصلا مهم نیست)

حدیث ادامه ندارد. راوی حق داشت که دیگر چیزی نپرسد. اگر من هم بودم رویم نمی شد که دیگر ادامه سخن کنم.همین هشت طلبکار اندازه کل عمرمان کفایت می کند.......

متن عربی حدیث را در این منبع ببینید: امالی شیخ طوسی ،ج1،ص641

دیشب در شهرضا شیر رحمت الهی تا ته باز شده بود و در بعضی خیابان ها سرریز شده بود به سوی خانه ها.از دو ساعتی به غروب باران شروع شد و تا پاسی از شب هم ادامه داشت.بعد از نماز در بیرون شهر و در یکی از روستاهای اطراف که اتفاقا جمعیتشان در این شب بارانی دو برابر شده بود! خانواده را تلمبار کردیم برای رفتن به یکی از مجالس روضه که از قضا بسیار بد مسیر بود.به مدد کلی صلوات و اداء تحیات ریز و درشت کوچه پس کوچه های مرکزی شهر را طی کردیم و زیر غرش باران و با لباسی خیس وارد زیرزمینی شدیم که واعظی نابینا و نه چندان برنا مشغول وعظ و نصیحت بود. این بار مثل بقیه به گوشه ای نشسته و در حالی که بنده زاده ها به رویم لم داده بودند شدم یک مستمع به تمام معنا! بعد از اتمام مجلس و میهمانی اشک ها راهی خانه شدیم. به رسم زندگی مدرن و دو هزار و چندی کنترل به دست زدم به خط تلویزیون دیدن که ببینم اوضاع مملکت در چه حال است . تازه فهمیدیم که تمام کانال ها قطع است و جعبه جادویی شروع کرده است به ناز کردن. ایستگاه تلویزیونی شهرضا آن قدر بدسابقه است که قطع برنامه های تلویزیون چیز جدیدی نبود امانه تا این مدت. همین قدر بگویم که بعد از حدود ده سال قهر با رادیوی زوار دررفته مان کل خانواده بسیج شدند برای پیدا کردن آن.وقتی پیدا شد تازه دیدیم سیم و سازه اش اشکال دارد. در عرض نیم ساعت شدم یک تعمیرکار رادیو آن هم از نوع قهار و کارکشته اش! بلاخره رادیوی درشت و سیاه ما درست شد.زدیم به برق . موج انتن رد کرد همه جای جهان را. عرب زبان و انگلیسی بیان و نامفهوم صدا را. رسیدیم به موجی آشنا که اصلا با خاطراتمان غریب نبود:  ساعت 21 اینجا رادیو ایران  لالا لالا   لالالالایی   لالالالا      لالالایی...!!!

گاه به گاه خوبست حادثه ها را از بالا نگاه کنیم . تا آنجا که قدمان قد می دهد بالا برویم و به اندازه سوی دیده هامان دید بزنیم. به یقین  که  تاریخ هم  ناز و عشوه کم ندارد و خودش را بی دردسر و کم زحمت به ما نشان نمی دهد اما ناامید نشویم که میراثی داریم که اگر بخواهیم دلباخته آن شویم و بپریم وسط آن بهایش کل عمرمان است تا شب و روزمان را نقدش کنیم و باز از گوشه و ساحت دیگری از آن وامانده ایم....

درباره عاشورا زیاد نوشته اند. زیادی که باز خیلی کم است و ناقص .چه قلم زن ها که عاشورا ونقاشان زبردستش را مهمان صفحه های پوستی و کاغذی کردند و حتی گاه از جور زمان، خود دست قلم شد عین علمدار نینوا.با اینکه می دانیم و مطمئنیم تا قبل از قرن پنجم شیعیان زیادی کتابت کرده اند درباره کربلا اما امروزه به هر سو و دلیل  زیاده بر زیادش به دست ما نرسیده است و فقدان بحث برانگیزشان خود کربلایی به پا کرده اند در عرصه قلم. آنچه از آب معرفت از قرن پنجم به این سو ارزانی مان شده است را می توان در دو سبوی بزرگ خلاصه کرد. اکثر کتاب هایی که تا قرن سیزدهم درباره کربلا نگاشته شده است کلماتی همچون بکاء، دمع،دم و  رثا را یدک می کشند چه اینکه این کلمات حتی به عناوین این کتاب ها هم راه یافته و ادبیات مراثی عاشورا را رقم زدند. این نگاه عاطفی به کارستان خامس آل عبا گرچه لازم بود و ستودنی اما گاه افراط در آن حجابی می شد برای فتح قله های بزرگ دیگری که مستور مانده بودند در عاطفه قتلگاه. از دو قرن قبل حجاب عاطفه کنار رفت و کربلا شد حماسه.بکاء العیون شد واقعه الطف و مقتل الحسین شد حماسه حسینی و ده ها نمونه دیگر. بعد سیاسی امام معصوم برای بدفهمان از دین بیشتر هویدا شد و کم کم از فرجام سید شهیدان  به جای مقتل( به معنای قتل و کشته شدن)و مصرع( محل فرود آمدن) تعبیر شد به شهادت. سینه زنی و زنجیر زنی و اشک و آه کم که نه بلکه زیاد شد و شور انگیز اما ذهن ها در کنار چگونگی پرپر شدن لاله های عطشان حسین نیم نگاهی هم داشتند به چرایی آن. تطور کربلا از مقتل به حماسه سختی ها را آسان کرد، دژخیمان شاه را بیچاره کرد و سر آخر رهبر نهضت صادقانه گفت: ما هرچه داریم از محرم و صفر است.

و اما این حماسه هنوز ناگفته های زیادی دارد؟ حماسه ای باید دوباره رقم زد...

خانواده کلمه ای کوچک و لاغر اندام اما دراز دامنه  که حاشیه ها و بند وبیل آن آدمی را تا دم مردن که هیچ تا وقت نفخ صور و بساط حساب و کتاب اعمال هم رها نمی کند. سیبل و هدفی  ارزشی برای  رگبارهای فرهنگی متخاصم و کوچک ترین نهاد اجتماعی که انرژی نهفته ای دارد بسی بالاتر از نیروی اتم و صد البته محبوبیتی که آخرین رسول پروردگار با افتخار تمام از آن به عنوان محبوبترین بنیاد هستی یاد نمود . در علوم اجتماعی درباره خانواده یک تعریف کم وبیش مقبولی وجود داردکه بر اساس آن ارکان اساسی خانواده را مرد و زن تشکیل می دهند و نتیجه طبیعی ان هم فرزندانی هستند که از پیوند این دو عنصر به وجود می ایند. این خانواده وقتی قانونی است و از حقوق و مزایای تعریف شده در قانون استفاده می کند که به وسیله ازدواج و قرارداد میان طرفین بر اساس اصول پذیرفته شده در نظام ارزشی و حقوقی جامعه انجام پذیرد.این قرارداد براساس دین و ملیت و حتی جغرافیا ممکن است تفاوت های فاحشی با هم داشته باشد اما دریک چیز مشترکندو آن بی در وپیکر نبودن تشکیل خانواده است!

اما این نه اخر کار بلکه تازه اول ماجرا بود. بد نیست که دغدغه هایی که در گذشته دانشمندان علوم مختلف مربوط با خانواده داشتند را با دغدغه های نامیمون و بیگانه از فطرت انسانی امروز جهان مقایسه و برانداز کنیم. این پرسش که بر اساس معیار های ارزشی علاوه بر تک همسری آیا چند همسری هم مجاز است؟ و یا اینکه فرزند خواندگی چه نقش و جایگاهی در خانواده دارد و آیا شرعا و قانونا جزء خانواده به شمار می رود.و یا مثلا این چالش فراگیر  که برای استفاده و بهره وری از حقوق وسیع خانواده آیا ازدواج دائم شرط است یا همراهی موقت زوجین هم کفایت می کند و خیلی از دغدغه های دیگر اگر چه از سوی ادیان و مکاتب پاسخ های مختلف و حتی متضاد می یافتند اما دریک قانون نانوشته هم سفره بودند و آن اینکه خانواده از یک زن و مرد و براساس یک قرارداد تعریف شده تشکیل می شود و در مرحله بعد است که این سوالات روی کار می آیند.

اما جهان که عوض شد دغدغه ها هم به طور ناشیانه ای عوض شدند و لباس پست مدرنیسم پوشیدند. این جهان مکانیکی آنقدر رنگ باخته و تغییر کرده که در کمال وقاحت آنهم به اسم علم و معرفت تعریف های جدیدی از خانواده به میان آمده است. طبق این سقوط بزرگ اولا خانواده ارزشی ندارد و تازه  اول قرنی( بر وزن اول صبحی!) بحث می کنند که خانواده ضرورت دارد یا نه؟  در مرحله بعد لزومی ندارد که این نهاداجتماعی از دو جنس مخالف تشکیل یابد بلکه دو مرد و دو زن و حتی بیشتر قرارداد می بندند که با هم ازدواج کنند. در این وادی فرزند یک مانع بزرگ است و تنها توجیه فرزند آوری نه ابراز عاطفه والدینی بلکه تولید نیروی کار بیشتر است. البته لازم هم نیست که این فرزند از ارتباط طبیعی میان همسران به وجود امده باشد بلکه می تواند از راه های مختلف به دست آمده و نگهداری شود و چه بسا تبدیل شود به یک کالای صنعتی و قابل فروش و عرضه مشترک! طوری که اگر کسی هوس فرزند کند زحمت بارداری و بچه داری را به خود ندهد و براحتی برود و ان را تهیه کندعین سیب زمینی و پیاز و شاید هم راحت تر!.

خدایا ! چه شده است ؟ ایا ماهیت انسان ( یا همان حیوان ناطق!) عوض شده است و باید بی خیال فطرت مشترک شویم که اتفاقا چنین ادعایی هم در غرب شده است و یا اینکه شهوت و هوس پدر عقل و منطق را در اروده است به طوری که با نفوذ در طبقه روشنفکر و موثر جهان و هم چنین لایه های حکومتی و قانونگذار به راحتی یک هم جنس باز به مجلس سنای آمریکا راه پیدا می کند؟ آیا در اینده ای نه چندان دور می توان از ازدواج به عنوان نهاد کارامد بشریت و خانواده به عنوان هسته مرکزی جامعه آنهم نه فقط در میان دائره المعارف ها و مباحث نظری بلکه در متن زندگی یاد کرد؟.