درباره امام راحل زیاد شنیده ام ، خوانده ایم و دیده ایم.اصولا از عمر 92 ساله امام یازده سال آخر و یا نهایتا نیمه دوم عمر او برجسته شده است و کمتر به مقدمات و حوادثی که فکر امام را برای یک حرکت تاریخ ساز سامان داد، پرداخت شده است. هم چنین ما بیشتر امام را بر روی صندلی حسنیه جماران و سخنرانی هایش شناخته ایم و کمتر از امامِ درون خانه سراغی گرفته ایم. در این سالها یکی از دغدغه هایم این بوده است که نظام رفتاری امام را در سالهای دور و حتی پیش از ورود به عالم سیاست بررسی کنم. امام یک شبه امام نشد.یک برنامه و یک سیر خاص نظری و عملی در امام او را از بقیه متمایز کرد. یکی از بهترین کتاب ها در این زمینه کتاب اقلیم خاطرات نوشته عروس امام و همسر مرحوم سید احمد اقا، خانم دکتر فاطمه طباطبایی است که سه سال قبل برای اولین بار منتشر شد. قبل از نوروز و در اسفند ماه خواندمش. در طول روز که وقتی نبود اما شب ها چند ورقی می خواندم گاهی دو صفحه و گاه بیست صفحه.بستگی داشت کی از خستگی خوابم ببرد!
از مهم ترین خصوصیات کتاب آنست که شما با کمترین زحمتی و بدون رودربایستی وارد اندرونی امام می شوید. روابط او با اهل خانه را با کمترین مبالغه ممکن وارسی می کنید. کم کم با شادی ها و غم های امام خو می گیرید و البته دغدغه های یک طلبه جوان در آغازین سالهای قرن چهاردهم شمسی را سبک سنگین می کنید. شاید خیلی ها امام خمینی را معصومی بدانند که دانستن سابقه اش لطفی ندارد و حال آنکه او هم مانند بسیاری از هم قطارانش می توانست صرفا عالمی متبحراما بی خطر شود و یا اینکه اسیر جریانات سهمگین شرق و غرب شود. راحت برایتان بگویم شما دراین کتاب نه زندگینامه امام خمینی بلکه بیوگرافی سید روح الله مصطفوی را خواهید خواند. از قضا نویسنده کتاب هم خود یک آخوند زاده است.تفاوت های دو خانواده روحانی هم در نوع خود جالب است.
وضعیت خانوادگی امام قبل از ازدواج،ماجرای خواستگاری امام و سختی های آن!،دوران مستاجری امام که خانه به خانه جا به جا می شود تا طی یک قضیه خیلی جالب خانه دار می شود، سفرهای ییلاقی امام در تابستان ها و البته سختی های طاقت فرسا در نجف که تلافی تابستان های خوش آب و هوا را یک جا درآورد، برنامه روزانه امام در سالهای تبعید، نظم مثال زدنی امام، زیست علمی و مشی جهادی او، کیاست امام در مقابله با جریانات التقاطی تنها گوشه هایی از خواندنی های این کتاب است. نویسنده کتاب تعارفات را کنار گذاشته است و حتی از سیگار کشیدن امام در قسمت کوتاهی از عمرش یاد می کند و صلابت و جدیت مادر شوهرش را بارها یاد آور می شود.
از خوبی های این گونه کتاب ها آنست که تمام جزئیات را شما درکنار هم نظاره گر می شوید و نه به صورت تک تک و جزیره ای که چه بسا سوال آفرین شود. مثلا در این کتاب دقت خاص امام در پاکیزگی را می خوانید به گونه ای که دستمالی روی نعلین می انداخت تا گرد و غباری روی کفش ننشیند. هم چنین از اهتمام جدی امام به انجام مستحبات و ترک مکروهات می خوانید نویسنده آن را درست دراواسط کتاب و در اولین خاطرات خود از پیوستن به امام در نجف روایت می کند. اما تمام این اهتمام ها وقتی شیرین می شود که می بینید امام درست در همین موقعیت ها اهداف بلندتری را نیز دنبال می کند و در این جزئیات متوقف نمی شود. به دقت اخبار ایران و بلکه جهان اسلام را رصد می کند. دیدارهایش ترک نمی شود. مرگ مشکوک فرزندش را به جان می خرد و در فرانسه جلوی دوربین خبرنگاران انقلاب خود را به صورت یک حرکت هیجانی موقتی بلکه در قالب یک نظام و بسته بندی مرتب عرضه می کند.
آشنایی با تلاش و کوشش همسر امام در راه انقلاب نیز از نکات جالب این کتاب بود که در جای دیگری ندیده بودم.هم چنین در این کتاب عروس امام ویژگی های رفتاری مرحوم سید احمد خمینی را به طور کامل شرح می دهد درست از زمانی که یک فوتبالیست ماهر بود و به تیم های کشوری دعوت شد تا آن زمانی که دست پدر را گرفته و از پلکان پرواز انقلاب تا پایین مشایعت کرد!