نامه رسانه ای تاریخی است که با وجود پیشرفت های بشر در عرصه فناوریهای نوین اگرچه اشکالی تازه و دیجیتال پیداکرده است ولکن هیچ گاه از ارزش و بهای ان کم نشده است. از نگاه عقیدتی نامه بخشی از میراث مکتوب ماست که در دورانهای مختلف توسط پیامبر، امامان و شیعیان در کاربردهای مختلف(اعم از امنیتی، سیاسی، اخلاقی و...) استفاده می شده است. بعد از دوران امام رضا علیه السلام و شروع امامت ائمه معروف به ابن الرضا(امام نهم،دهم و یازدهم) نامه در فرهنگ شیعی رنگ و بوی بیشتری یافت.در این دوران که از آن به عنوان دوره آشنایی گسترده شیعه با مفهوم غیبت  یاد می شود محبین اهل بیت به سختی می توانستند ائمه معصومین را زیارت کنند.ایجاد شبکه سراسری وکالت توسط امام کاظم وترغیب شیعیان در مراجعه به وکلا در تمامی امور اعم از اعتقادی و مالی توسط امامان بعدی به نوعی مهیا کردن جامعه شیعی برای یک غیبت طولانی مدت بود که در آن شیعیان با دسترسی به نائبان خاص و عام و فقهای صاحب ولایت کیان شیعه را حفظ می نمودند.در این میان با تنگ تر شدن محاصره امامان عسکریین و حصر انها در سامرا نامهبه عنوان یکی از مهم ترین رسانه ها برای حفظ ارتباط  با شیعیان به شمار می آمد.فضای امنیتی جهت جلوگیری از ارتباط گیری امام شیعه با پیروانش در زمان امام حسن عسکری به اوج رسید. شهادت در جوانی و مشرف نشدن به حج(در ظاهر) تنها دو نمونه از شواهد بسیاری است که حاکی از کنترل و محصور بودن امام یازدهم ع دارد.نامه های متعدد امام عسکری به شیعیان در مناطق مختلف اعم از حجاز، عراق و ایران حاکی از استفاده خاص و معنا دار حضرت از این رسانه و سعی در تقویت روحیه شیعیان و تذکر و یاداروی نسبت به نعمت تشیع و محبت اهل بیت دارد.نکته جالب در این نامه ان است که حضرت فراتر از ارتباط مکتوب با  اشخاص خاص مانند علی بن بابویه ، گاه به جمعیت ها و شهرهای شیعی نامه نگاشته اند. دو نامه حضرت به مردم شهرهای قم و آوه(روستایی نزدیک ساوه) که متن کامل آنها در منابع حدیثی موجود است از این قبیل به شمار می روند.

متاسفانه امروزه تنها آشنایی نسل جدید شیعی با نامه های پیشوایان معصوم خود در خوش بینانه ترین حالت محدود می شود به نامه های امام علی (ع) در نهج البلاغه که سید رضی انها را به صورت گزینشی (ونه کامل) گردآوری نموده است. با اینحال نباید غافل شد از تلاش و مجاهدت مرحوم احمدی میانجی در نیم قرن اخیر که با دو کتاب مکاتیب الرسول(سه جلد) و مکاتیب الائمه(هفت جلد) این جهت مغفول مانده از تاریخ شیعی را احیاء نمود. 

 




برچسب ها : دین برچسب ها : امام عسکری