مجلس روضه گرفتن  و مجلس روضه رفتن هم مثل خیلی از چیزهای دیگه درش ذوق و سلیقه های متفاوت وجود داره.بعضی ها عادت دارند که روضه شون حتما توی ماه محرم و صفر باشه ولی ممکنه عده دیگری از صاحب مجلس ها دقیقا برعکس نظرشون این باشه که روضه رو وقتی بگذارند که مجالس کمتر شده و از شماره افتاده اند. کم نیستند کسانی که رفته اند سراغ ائمه غریب بقیع و  کاظمین و سامرا و مراسم سوگواری شون رو دقیقا در ایام شهادت این امامان برگزار می کنند. تعدادی از مجالس روضه هم مخصوصا در جاهایی که آب و هوا وقت و بی وقت می ریزه به هم و یا زمستان سردی دارند مراسمشون نه طبق تقویم قمری بلکه طبق روزشمار شمسی است یعنی مثلا همیشه در مردادماه روضه برگزار می کنند.تعداد جلسات هم متفاوته. بعضی ها تک جلسه ، برخی یک هفته و غالبا ده روزه و گاه هم به مدت یک ماه. البته در چند مورد بنده جاهایی را سراغ دارم که هر روز در ساعت خاصی در خانه شان روضه برقرار است که واقعا یک توفیق است هم برای آن خانه و هم برای صاحب خانه که هر روز نام معصوم از این در و دیوار بلند می شود. با اینکه اکثر روضه ها به دلایل خاص اجتماعی و محلی از قبل از نماز مغرب شروع شده و ترجیحا در شب برگزار می شود اما خیلی از مجالس باحال هم هنگام سحر و با اقامه نماز صبح شروع می شود. این روضه ها که مشتری های پرو پاقرصی هم دارد معمولا با چاشنی یک صبحانه ساده همراه است و مستمعین قبل و یا همراه شنیدن وعظ واعظ و  مرثیه مداح غذا هم میل می کنند. یکی از خصوصیات شهرضا اینست که تقریبا در تمام ایام سال روضه های صبحگاهی آن بپاست و بانیان روضه ها طوری با هم هماهنگ کرده اند که در تمام ایام سال در شهر صبح ها روضه برپا باشد که این هم واقعا نعمتی است در خور توجه و پاسداشت.

یکی از مهم ترین و اثر گذار ترین گونه های روضه که متاسفانه در حال کم رنگ شدن است روضه های خانگی  است. منظورم از روضه های خانگی  مراسم های کوچکی است که جمعه ها در خانه با حضور یک واعظ انجام می شود و حاضران آن در وهله اول اهل و عیال و فرزندان ومنتسبین به صاحب خانه هستند. بنده خودم خاطرات شیرین و تجربیات گرانسنگی دارم از روضه های هفتگی در خانه پدر بزرگم مرحوم آقای ممیز در شهرضا. ایشان اصرار داشت و دیگران را ترغیب می کرد به برپایی روضه های خانگی و هم چنین خودش به مدت نیم قرن این رسم را ادامه داد که بعد از وفاتشان هنوز هم ادامه دارد. این روضه ها که بسیارهم کم خرج هستند راه بسیار مستقیم و زنده ای است برای ارتباط کوچک تر ها با معارف اهل بیت. علاوه بر اینکه بسیاری از مشکلات فقهی هم درهمین روضه ها حل و فصل می شود. شاید امروزی ها به این مسائل کم توجه شده اند ولی در قدیم اصلا رسم بود که وقت خانه گردانی و  ورود به خانه جدید اولین چیزی  که وارد می شد قران بود و اولین مجلسی هم که برگزار می شد مجلس روضه بود.

یک گونه بسیار مهم از روضه ها هم روضه های زنانه است که چون نیاز به یک آسیب شناسی دقیق و مفصل هم دارند اصلا وارد بحث از آن نمی شوم .عکس زیر هم در نوع خودش جالب است.بیرقی مربوط به عزاداری هیئت ناشنوایان تهران.

از یک هفته قبل از پایان ماه مبارک، فشارهای داخلی و خانگی و تلفنی همه دست به دست هم دادند که الا و بلاّ باید دو روز تعطیلی عید فطر را برویم یه مسافرت. با اینکه دوست داشتم بعداز دو سال ، مشهد بروم اما جور نشد هم بخاطر کمی وقت وهم ازدحامی که قاعدتا این روزها مشهدالرضا دارد. گفتیم برویم شیراز ترسیدیم که هوا گرم باشد و ناجور. بلاخره در یکی از واپسین سفره های افطاری قرار شد که یکبار هم که شده برویم تهران اما نه برای گذر از آن بلکه برای تهرانگردی. بلاخره در این تغاری که دوازده میلیون نفس کش را در خودش چپانده و نام پایتخت ایران زمین را یدک می کشد لقمه ماستی پیدا می شود برای دیدن و خوردن! شنبه ظهر بعد از خواندن نماز از شهرضا زدیم بیرون. بعد از کلی معطلی در دلیجان ساعت ده رسیدیم قم اما انگار هنوز هلال محبوب شوال خودش را نشان نداده بودبه ده های گروهی که  در عرش وفرش به دنبال آن می گشتند. چون هنوز در مورد روز بعد تردید داشتیم کل مسافران در کلبه هشتادمتری حقیر در خیابان چهارمردان قم تلمبار شدند تا ببینند تلویزیون چه می سراید. عید اعلام شد اما دیگر حالی نمانده بود برای رفتن به تهران و شرکت در نماز عید دانشگاه . یکشنبه نماز  را در حرم قم خواندیم .من هم با اینکه دوازده سالی است ساکن قم هستم اما چون معمولا تابستان ها نیستم بعد از ده سال در نماز عید فطر قم شرکت کردم.نمازی باشکوه و پر طراوت اما با مجریگری جناب شمس که بجای پنج قنوت می خواست روز عیدی شش قنوت از مردم بگیرد!

بعد از کلی تقلا و نهیب زدن به نسوان جمع جهت تشریف فرمایی به ماشین ها و راه افتادن از قم عملا ظهر یکشنبه رسیدیم تهران. طبق معمول مرقد امام و بهشت زهرا نخستین برنامه هایم بود. تا بحال دربند نرفته بودم.حرفش را در جمع انداختم و بعد عین تبلیغات بعضی بانک ها که بچه ها را به جان بزرگ تر ها می اندازند برای افتتاح حساب کودک و سرمایه فردا و پس فردا و پسین فردا!!!! من هم با همراهی کم سن و سال ها بقیه را راضی کردم که برویم دربند. ماشین ها راگذاشتیم مرقد و یکدفعه کلی شهرضایی ولو شدیم توی مترو. این جماعت با اینکه همگی بغیر از بنده زاده یک ساله ، مترو چندمی  بودند آنقدر سرو صدا کردند که مسافران که هیچ ، ساکنان بالای خط مترو هم فهمیدند ماها غریبه هستیم و مسافر. ایستگاه تجریش رسیدن همان وگرفتن یک ون همان وبازدید از دربند در آخرین ساعات بعداز ظهر عید فطر 91 همان. ابتدا فراز کوه را دید زدیم و بعد هم پیاده آمدیم تا پایین. کاسبی زیاد می شد هم خوبش و هم بدش!  همه طیفی بودند. از قشر علاف و همه جا گرد گرفته تا جوانک های عاشقی که به رسم توهمات انور آبی در کنار رودخانه کثیف و زباله دانی های دربند! می خواستند تار عشق بنوازند. خیلی ها هم آنجا در بند لواشک های دربند شدند که دم و دقیقه دوره گرد ها و مغازه دارها رنگ و طعم خوش آنها را به رویت می آوردند.دو قوری چایی دم نکشیده تنها سهم خوردنی ما بود در دربند تهران.

امام زاده صالح را هم برای اولین بار زیارت کردم. مخصوصا که هم فامیل ما هم هست!!! شلوغ بود اما کوچک .نیاز شدید دارد به توسعه اما مگر با زمین متری خدات تومن در شمال تهران می شود آجر روی آجر گذاشت! با اینکه تهران قوم و خویش داریم اما ترجیح دادیم شب را مرقد بخوابیم . خوابیدنی که هفت پشت عقبه داشت به طوری که آقا دزده آمد و موبایل گران قیمت و مامانی  یکی از همراهان را به جیب زد و رفت به امان خدا! یکشنبه گروه مصیب زده اندر سرقت یک موبایل را بردم برای بازدید درکه. در که خیلی به دلم نچسبید. هم وضع ججابش بدتر بود و هم مناظر دیدنی اش چنگی به دل نمی زد.یک راه باریک بود و صد ها عابری که می خواستند از سرو کول هم بالا بروند. بعد از ظهر هم از بس بچه ها گفتندو روی مغزمان راه رفتند کم کم احساس تکلیف کردم و بردمشان پارک  ارم. به باغ وحشش که نرسیدیم اما دمار از شهربازی اش در آوردند مخصوصا که بعضی از وسایل آن یکتاست و در بقیه شهر بازی ها نظیر ندارد. با اینحال بعضی وسایلش دیوانه واراست و مخصوص مجانین و از زندگی سیر شده گان است!همراهان کوچک می خواستند سراغ بازی های خطرناک هم بروند که آن رویم بالا آمد و تهدیدشان کردم به رها کردنشان در تهران بزرگ!!! وقت نماز مغرب رفتم نماز را در نماز خانه پارک خواندم . بزرگ بود و شکیل اما بسیار پرت بود طوریکه که خود تهرانی ها می آمدند از ما  آدرس مسجد پارک را می پرسیدند. آخرین برنامه ما هم تمام شد. آمدیم ایستگاه اکباتان و بعد از عوض کردن شونصد تا ایستگاه و حضوری دوساعته در مترو رسیدم به ایستگاه حرم مطهرحکایت داخل قطارهای مترو و بازارچه های دستی که به راه می افتاد خود قصه  دیگری است که فرصت گل و گشادی می طلبد اجمالا باید گفت که همه جور جنس خوردنی و پوشیدنی در این مصنوع دراز ده واگنه به فروش می رفت از جوراب و پیشانی بند و لواشک گرفته تا محافظ کنترل و گل به سر و خیلی چیزهای دیگر .

این هم شرح مختصری بود از تهران گردی من در این دو روز!

ماه خدا وقتی می آید در ^_همه جا فضا کم یا زیاد متفاوت میشود. در شهر که قدم می زنی بعضی از مشاغل خاص کسب و کارشان تعطیل است و برعکس برخی مشاغل کارشان روی دور افتاده و یک ماهه بار یازده ماه دیگر را می بندند. در این ماه در و دیوار شهر به نوعی خداباران میشود و شعائر بیشتر به چشم می خورد واز سوی دیگر برخی ناهنجاری ها به حداقل می رسد و یاکاملا حذف می شود. قشر کارمندهم جدای ازتفاوت های در زندگی شخصی و خصوصی، در این ماه با نوع دیگری ازکارمندی مواجه می شود. ازبالا و پایین شدن ساعت اداری بگیر تا سفره های مفصل افطاری به عناوین مختلف. رسمی که چند سالی است در ادارات دولتی مرسوم شده است برگزاری کلاسهایی است که بعنوان آشنایی با مفاهیم قرآنی و دینی و عموما با سرفصل های معارفی برگزار می شود و شرکت کننده گان از نوعی مزایای حقوقی هم برخوردار میشود.تعدادکلاس ها متفاوت است .برخی یک جلسه در هفته و برخی ده جلسه در ماه رمضان و برخی هم هر روزکاری!

این پست رامخصوصا نوشتم چون معتقدم این کلاسها که با حلول هلال رمضان یکدفعه به صورت قارچ وار سر بر می آورند و با افول هلال مذکور! یکدفعه و بهر طریق ممکن زنده به گور میشوند نیاز به آسیب شناسی جدی دارد. اینکه از رئیس اداره تا آبدارچی آن به نوعی قصد فرار از این نوع کلاسها را دارند جدای از کیفت استاد و یا وقت ها ی نا مناسب آن و ازهمه مهم تر ضعف عمومی ناشی از روزه داری ، همگی نشان از بی تمایلی غیر مغرضانه طیف وسیعی از کارمندان دارد. با توجه به تجربه شخصی خودم در سالهای اخیر حتی در مراکز نظامی هم که نظمش رسمی و تعریف شده است باز تا آخر کلاس افراد زیادی را مشاهده می کنید که صرفا  برای خالی نبودن عریضه از اسمشان  در دقایق آخر وارد کلاس شده و بعد از بهره گیری از انفاس قدسی روزه داران! بافرستادن صلوات از همان راهی که آمده اند برمیگردند. طبق اقرار برخی دوستان که دستی بر آتش تدریس این کلاس ها دارند بعضا وقت مفید این کلاسها از ده دقیقه تجاور نمی کند. کلاسهایی که اول وقت تشکیل می شوند نسبت به کلاسهای آخر وقت اگر چه از شور بیشتری برخوردار است ولی مشکلات خاص خودش را دارد. از دیر تشکیل شدن کلاس گرفته تا معطلی و نفرین ارباب رجوع که این کلاسها را عامل سوء استفاده بیشتر برخی کارمندان می دانند. کلاسهای آخروقت که منتهی به نماز ظهر است که واقعا خنده دار است و آنچه از کلاس به چشم می خورد فقط صف نماز جماعت است و بس. شاید شما بگویید این مشکلات در هر کلاس اداری به چشم می خورد ولیکن انصاف بدهیم درباره این پرسش که چرا برخی ادارات و نهادها فقط در ماه رمضان و آن هم با این سیستم شلخته که همه چیز در آن مثله می شود به یاد خدا می افتند.چه اشکال دارد که این کلاسها هفته ای یکبار اما بطور مداوم در طول سال برگزار شود . استاد مناسب و فعال ، زمان خوب و جو پر نشاط هم از دیگر مولفه هایی است که در این کلاسها باید مد نظر قرار گیرد.

حجاب کامل خانم مه لقا جان بزرگ عضو تیم تیراندازی بانوان ایران حاضر در المپیک لندن به سوژه اول رسانه های تصویری جهان تبدیل شد. حجابی که سالهاست لندن نشینان در پی حذف  رسانهای آن به هر طریق ممکن هستند اما حالا ناگزیر قاب دوربین های آنان را پر کرده است.

شب های ماه رمضون هم برای خودش حکایتی دارد. شب های دراز و قد بلندزمستان را مقایسه کنید با شب های کوتوله تابستان.مقایسه کنید ماه رمضانی که در دی ماه واقع شود و ماه رمضان دو سه سال آینده که اوایل تیرماه است. مدیریت این شبهای کوتاه هم مرد خودش را می خواهد. تا چند سال پیش وقتی افطار می کردی بعد از کلی خوردن و خندیدن علی الحساب دو تافیلم دست وپاشکسته  صداو سیما را نگاه می کردی و بعد تازه راهی می شدی تا بری مسجد محل تا مداح از باء بسم الله تا تاء تمت دعای جوشن کبیر رابرایت بخواند باضافه کلی مخلفات از قبیل روضه و درس اخلاق و منبر و حتی شام آخر شب! اصلا برایت مهم نبود که خانم و بچه ها فس فس بیایند، بنزین هم دور وبر لیتری سی تومن برایت آب می خورد خیلی راحت ماشین رو روشن میکردی و  بخاری رو می گذاشتی تا درجه آخر .لک لک می رفتی تا مسجد و حسینیه . هنوز ماشین رو پارک نکرده برو بچ می ریختند دور ظرف زولبیاو بامیه وحسابی از خجالت صاحب مجلس در می آمدند. اینکه مداح وسط دعا به کربلاو نجف و سامرا و کلا هر جا که عشقش می کشد گریز بزند ککت هم نمی گزید . بعد از کلی پرسه زدن در مسجد تازه آخر شب می رفتیم خانه والده! بعد از کلی بگو و بخند پای بخاری و به جیب زدن نخودچی وکشمش خیلی دیر که می رفتیم خانه می شد ساعت یازده. اماده می شدیم برای یک خواب خرگوشی زمستانی به طوری که طرف از خوابیدن خسته می شد و خود بخود از خواب بیدار می شد برای خوردن سحری! 

اما حالا تا میای پشت سرت را بخواری می شودساعت ده . اگر معتاد به سیما باشی که اصلا باید قید مسجد را بزنی. چند سالی است که خیلی از مجالس ابوحمزه بجای کل دعا نصف دعا را می خوانند. در شهرضای ما مساجد تمام هم وغمشان اینست که مجلسشان از ساعت یازده بیشتر طول نکشد.یکی دو جا هم که اصلا دیگر مجلس ابوحمزه برقرار نمی شود. هر جا که می روم و سر صحبت باز می شود ناخودآگاه کوتاه بودن شب های ضیافه الله را پیش می کشند. من هم به شوخی می گویم برید خدا رو شکر کنید که در شمال روسیه و سن پطرزبورگ نیستید که بیست ودو ساعت روز است و تا می آمدید سفره افطار را جمع کنید باید سحری میخوردید! بعضی روزه داران که قاعدتا کارمند و کارگر نیستند به بیداری شبانه روی آورده اند. یعنی در باغ و باغچه ای بساط دوستانه را پهن می کنند وگهی خربزه به دهان و گهی قر آن بدست چشم به ساعتند تا سحر شود و بعداز نماز صبح پای همان سجاده بخوابندتا ظهر. به نظر می رسد که صداو سیما هم از این راه کار بدش نیامده که شبکه دو برنامه زنده می گذارد تا ساعت دو! از سوی دیگر اشکالی هم ندارد که خیلی از برنامه های معنوی به بعداز ظهر ها منتقل شود کما اینکه بسیاری از کلاسهای قرآن که در بعدازظهر های کوتاه زمستان عملا مثله می شد در این سالها در بعدازظهر و با فراغ بال زیاد انجام می شود. در موردمجالس دعا باید کمی محتاطانه تر صحبت کنیم . حتی در کوتاه ترین شب ها هم دعایی مانند ابوحمزه مشتری خودش را دارد ولی بااینحال ضرری ندارد اگر واقعادر جایی کوتاهی شب تاثیرمنفی در استقبال دارد نیم نگاهی هم به دعای افتتاح شود. دعایی بسیار پر معنا ولطیف که باب این شب هاست. تعطیلی مجالس دعا اصلا به صلاح نیست ولیکن می توان در نوع انتخاب دعا دقتی دوباره کرد.

به هرحال در ماه رمضون سال 94 بیشتر به اهمیت مدیریت شب های ماه رمضون پی می برید!